TREFWOORDEN " A "

Allah, Islam ; Oplossing inzake problemen met Jaweh, God, Allah/godsdiensten b.v. Allah/Islam. Stel Allah/Islam ter discussie! Nog béter is “De Werkelijkheid” als vertrekpunt te nemen, “de werkelijkheid”, waarin zowel jij, ik, Jaweh, God, Allah en al die andere goden, profeten deel van uitmaken. Vervolgens stel je jezelf de vraag: Wie, wat is De Mens..! Waarin onderscheid “de Mens” zich van het overige leven. Wie, wat is Jaweh, God, Allah..! Bestudeer: Beweging en Verschijnsel

ALLAH/GOD ; als het bestaan van GOD/ALLAH wetenschappelijk aangetoond wordt…!-(gebruikte Argumentaties-voor en tegen),

Alleenrecht van de academische filosofie-zie afl. 01,

Allen ; wij zijn met zijn allen- nr. 21,

Alles kan ; Kan alles maar,

Almaar opnieuw-zie nr. 08,

Almachtige God-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Almachtige God-zie bladwijzers-1,

Almachtige God-zie bladwijzers-2,

Almachtige God-zie bladwijzers-3,

ALS HET BESTAAN VAN GOD WETENSCHAPPELIJK AANGETOOND WORDT...,

Als iets er niet is-zie nr. 25,

Alternatieven ; alternatieven niet toegestaan-zie nr. 58

Ambities-zie nr. 58

Ambtenaren ; brave ambtenaren-zie nr. 14,

Amerika-Europa-zie nrs. 77 t/m82

Analyse ; begin van de analyse- nr. 39,

Analyse ; de functie van de analyse-zie nr. 12,

Analyse ; deskundigheid als gevolg van analyse- nr. 40,

Analyse ; fixatie op de analyse-zie nr. 73,

Analyse als absolute maat-zie nr. 72,

Analyse als cultuurthema-zie nr. 48,

Analyseren binnen het samenhangende geheel-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Analyse-zie nr. 68,

Analytisch onderzoek ; dwangmatig analytsch onderzoek-zie nr. 72,

Analytische procedure-zie nr. 48,

Anarchie – afl.4,

Anarchie- uit Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,

Anarchie,

Anarchie-1 ; men verkoopt algemene kennis alsof het particulier bezit zou zijn…( kijk onder no.8 ),

Anarchie-1,

Anarchie-1-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Anarchie-2,

Anarchie-2-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Anarchie-3,

Anarchisme ; Nihilisme en Anarchisme als basis van het Atheïsme

Anarchisme- levensbegrip,

Anarchist,

Anarchisten en denkers ; libertaire denkers en anarchisten-zie nr. 58

Andermans veren-zie nr. 07,

Andersom denken-zie nr. 19,

Angst ; er is een grote angst voor vrijheid-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Angst ; traumatische angst-zie nr. 61

Angst om leden van andere culturen te discrimineren-nr. 61 uit Filosofie van de Hak op de Tak 1t/m73,

Angst voor discriminatie-zie nr. 63,

Antisemitisme,

Antisemitisme-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Antithese ; these en antithese- nr. 25,

Antithese-zie nr. 63,

AOW ; de aow - individuele voorziening - karakter van een verzekering - fikse premiebetalingen – Pensioenen - zie bladwijzers,

Apathisch-zie bladwijzers,

Arbeid ; (arbeid versus werken ),

Arbeid ; arbeid is geen koopwaar,

Arbeid ; belangeloze arbeid-zie bladwijzers,

Arbeid ; waardering van de arbeid-zie nr. 18,

Arbeid als energie- nr. 25,

Arbeid- zie bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel3,

Arbeid-1–zie bladwijzers in “De ontwikkeling van het Denken”,

Arbeid-2–zie bladwijzers in “De ontwikkeling van het Denken”,

Arbeider ; de arbeider,

Arbeiders ; werklozen als arbeidsloze arbeiders-zie nr. 18,

Archimedisch punt- zie bladijzers in “De Kunst van het Filosoferen”,

Argumenten; persoonlijk en universeel,

Armenië / Turkije--vervolgingen,

Armoede ; Je kunt veel geld verdienen aan de armoede van andere mensen-zie afl. 19,

Armoede- zie bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel3,

Armoede-zie bladwijzers van ontwikkeling West Europese Cultuur,

Arrogantie ; Van buitenaf, over arrogantie gesproken- zie aflevering 3

Arrogantie-zie nr. 03,

Artistiek doen alsof- nr. 24,

Artistieke kijk-zie nr. 46

Artistieke spel ; sportieve als het artistieke spel-uit Beweging en Verschijnsel deel 2-zie bladwijzers,

Arts ; …Doet hij dat niet, juist dan breekt hij zijn eed als arts, want beschermen van het leven betekent ook beschermen van het sterven-zie Varia nr. 10,

Asfalt-kabinet..?-zie afl. 35,

Asociaal gedrag- nr. 35,

Asociale filosoof-zie nr. 10,

Astrologie,

Astrologie-1,hoe zit dat? - zie bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel3,

Astrologie-2- zie bladwijzers uit Beweging en Verschijnsel deel3,

Atheïsme ; Bedreiging van het Vrijdenken en het Atheïsme,

Atheïsme ; discussie over Atheïsme- goden als onvolwassen voorstellingen- zie nr. 20

Atheïsme ; het toenemend belang van het Atheïsme,

Atheïsme ; Nihilisme en Anarchisme als basis van het Atheïsme

Atheïsme ; ongewenst Atheïsme_zie nr. 32,( Het atheïsme is welbeschouwd een buitengewoon onaangename levenshouding.)

Atheïsten en heidenen-zie nr. 51,

Atheïstisch sprookje-zie bladwijzer,

Atlantisch individualisme-zie nr. 24,

Augustinus en Thomas van Aquino- nr. 39,

Authentiek recht-zie nr. 16,

Autisme ; intellectueel autisme- nr. 37,

Autonome Kunst-zie nr. 13,

Terug naar: de Homepage van Rob van Es voor méér informatie

Arbeid – werken (een aantal passages uit de werken van Jan Vis,filosoof)

Dus arbeid wordt niet verricht om te overleven, noch om zich te verrijken, noch om macht te verwerven: arbeid is er omdat het laatste verschijnsel de aarde omzet tot zichzelf. De handelingen om te overleven leveren niets op. Weliswaar blijf je in leven, maar de aarde wordt er niets leefbaarder door.

Zo gezien is overleven zinloos, maar dat is het niet als het overleven begrepen wordt als de volstrekte voorwaarde om via de arbeid de aarde menselijk te maken. In dat geval arbeid je niet om te overleven, maar overleef je om te arbeiden. De alsnog onvolwassen mens is niet in staat het overleven en de arbeid in deze verhouding te zien. Hij denkt ten onrechte dat het verrichten van arbeid noodzakelijk is om te overleven. Hij denkt dat hij arbeidt om zijn brood te verdienen. Voor zover de onvolwassen mens dit nog denkt is hij niet bezig met arbeid, maar met werken. Werken doet hij ergens voor, het heeft een doel, en omdat dit het geval is zoekt hij steeds wegen om het doel te bereiken zonder te werken. Werken is namelijk geen aangename bezigheid: het is sloven en ploeteren en het gaat gepaard aan onderdanigheid, vernedering en ondergeschiktheid. In de westerse wereld lijkt het er voor sommige mensen op of werken prettig is. Zij zullen niet willen toegeven dat zij het liever niet zouden doen, maar uit hun gedrag blijkt dat zij proberen het via werken zover te krijgen dat zij niet meer behoeven te werken, althans de vernederende kanten ervan kunnen opheffen. Hoe dan ook, de mensen hebben er iets onmenselijks van gemaakt. Dat is vooral gebeurd na de Verlichting, bij het intreden van het industriële tijdperk. In de daaraan vooraf gaande agrarische periode met zijn feodale verhoudingen leefde nog veel meer het besef dat het bebouwen van de akker een wijze van leven was, in feite natuurlijk het vanzelfsprekende omzettingsproces. De landbouw is inderdaad een heel direct voorbeeld daarvan.

De begrippen arbeid en werk betekenen in mijn gedachtegang achtereenvolgens dat de mens de aarde omzet tot zichzelf en dat dit omzettingsproces in het teken van het overleven is komen te staan. Deze laatste verandering is vooral kenmerkend voor de industriële cultuur van de westerse wereld. In deze wereld werkt men dus en naar eigen besef doet men dat om te overleven, om zijn brood te verdienen. Is door een of ander gelukkig toeval, een erfenis, een hoofdprijs in de loterij of een geslaagde bankoverval, het brood aanwezig, dan houdt men gewoonlijk op met werken. Het is dan niet meer nodig...

Niet domheid, slechtheid, hebzucht en egoïsme verzieken de zaak, maar het analytische, naar oorzaken zoekende, onvolwassen denken is de (overigens onvermijdelijke) boosdoener. Zolang dat onvolwassen denken nog de maat is werken de mensen voor hun brood en dat betekent dat zij geen goede producten maken, niet zichzelf welbevinden bij het werk, de wereld niet leefbaar maken maar daarentegen juist steeds meer onbewoonbaar. Het is waar dat er desondanks enige welstand en veiligheid ontstaan, maar die zijn minimaal omdat zij slechts bijproducten zijn van het algemene gejaag naar brood, in de zin van bezit. Daarbij gaat het (vrijwel) niemand om de aarde en alles wat zich daarop bevindt.

Voor meer info. Zie: Beweging en verschijnsel deel 3 en De ontwikkeling van het denken

Naar: arbeid is geen koopwaar

Abortus:

Natuurlijk mag U tegen abortus zijn. Dat is trouwens ieder zinnig mens, al was het alleen maar vanwege het feit dat je er met geen mogelijkheid vóór kunt zijn. Het is immers een psychisch heel pijnlijke noodsprong waar geen enkele gezonde vrouw naar uit zit te kijken. Maar wat U beslist niet mag is, wat betreft abortus, tegen de onvoorwaardelijke keuzevrijheid van de vrouw zijn, want dat is natuurlijk waar alles om draait.

Voor meer informatie: Zie…

De Nederlandse monarchie afschaffen?

Als wij het voorgaande tot ons laten doordringen wordt het ons duidelijk dat bij de discussie over het eventuele afschaffen van de Nederlandse monarchie het eigenlijke probleem niet aan de orde komt. Zolang het erover gaat of de monarch vervangen moet worden door een president is men niet op een wezenlijke verandering uit. De macht spitst zich dan vol toch weer toe tot één punt. Bij de desbetreffende discussie in het programma denkbeeld voor de TV bleek dat ook prof. Nagel zonder meer een republiek voorstond. Met een president, waarvan dan het voordeel zou zijn dat men hem naar huis kan sturen. Afgezien van het feit dat in principe geen enkele machthebber zich naar huis laat sturen, is het alternatief van een president niet meer dan wat het is: een alternatief. De erfelijke dwaas wordt vervangen door een gekozen dwaas, net zo van verbeelding en hoogmoed en net zo gespeend van capaciteiten, maar in zekere zin zelfs nog gevaarlijker, omdat hij meer feitelijke macht heeft.

Het is mogelijk om de gedachte te verdedigen dat wij voorlopig een republiek zouden moeten hebben, maar dan wel een republiek zonder een staatshoofd. Het is al erg genoeg dat er een regering is die pretendeert het land te besturen. Maar waar wij ook voor zouden zijn, voor de domste oplossing: een erfelijke vorst, of voor een iets minder domme oplossing: een gekozen president, of tenslotte voor de op dit moment minst domme oplossing: een democratisch gekozen regering , in alle gevallen is het dom. Overigens gaat het niet om de vraag waar we voor of tégen zijn, maar om de vraag hoe het zit met een volk. En op de huidige trap van ontwikkeling is de vernietiging van de macht nog een onmogelijkheid. Maar gelukkig wordt het recht om macht uit te oefenen al heel wat kritischer bekeken. Voor meer info : klik hier

parlementaire democratie

Onze parlementaire democratie is een betrekkelijk redelijk antwoord op het vraagstuk van “de toekenning van macht”. Natuurlijk gaat ook deze redelijkheid - zoals met alle redelijkheid het geval is - niet verder dan hij gaat. Omdat het geen levende maar een uitgedachte zaak is kan hij slechts gerealiseerd worden door middel van woorden, redelijke woorden die gemakkelijk kunnen verbloemen wat er werkelijk aan de hand is. Een plausibel beroep op het welzijn van de staat is doorgaans voldoende om macht toebedeeld te krijgen. De zogenaamde verkiezingsstrijd is niets anders dan de poging van redelijke mensen om elkaar met goede argumenten te overtroeven teneinde te verwerven wat zij werkelijk zoeken: macht.

Voor meer info. Zie:

Macht…Zoals ik in mijn vorige artikel over hetzelfde onderwerp al heb gezegd begint het in het huidige tijdsgewricht langzaam aan duidelijk te worden dat de mensheid op onze planeet wezenlijk niet kan leven in een stelsel van machtsverhoudingen. Meer dan ooit en op een veel grotere schaal dan ooit het geval was, verzetten grote groepen mensen zich tegen het over hen heersende machtsstelsel.

Zie: vernietiging van macht

Bovenkant document

Dubbele agenda: Dat wil zeggen dat geen van hun handelingen zijn wat zij lijken te zijn. Zij lijken door redelijkheid en edelmoedigheid ingegeven te zijn, maar zijn in feite steeds gericht op eigen belangen in verband met de ongebreidelde vergroting van de eigen vrijheid. Zie: Filosofie van de Hak op de Tak-aflevering 35

(trefwoord: dubbele agenda)

Hoe zit het nou met : Jahweh, GOD en Allah,

Er is een oerwerkelijkheid van beweeglijkheden die aan alles ten grondslag ligt en die bijgevolg door alles heengaat. En dat is precies datgene dat de mensen door alle tijden heen aangevoeld hebben en dat zij benoemd hebben met het begrip “god”. Voor een nadere uiteenzetting zie bijbehorende links.

Als het bestaan van God… ; het geloof floreert ; het verslag van een Koran onderzoek ( auteur: max de Hes )

En voorts:

Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.36 Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.39 Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.60 Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.61 Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.64 Filosofie van de hak op de Tak aflevering no.65

Zijn godsdiensten achterlijk…Ja, volslagen idioot zie nr. 40..!

anarchie

Zoals ik heb laten zien is de essentie van het anarchisme gelegen in het zichzelf besturen van de mens als individu. Dat is dus een positieve definitie van het begrip anarchisme. Niet alleen binnen het bestaande anarchisme, maar ook in het gangbare politieke en maatschappelijke taalgebruik gaat het over gezagsloosheid, derhalve om de negatieve inhoud van het begrip. In de anarchistische theorie wordt gezagsloosheid als een schoon ideaal van een toekomstige wereld gezien, maar voor het politieke en maatschappelijke denken is het een verschrikkelijk kwaad. Gebruikelijk is het dan ook om een toestand van gezagsloosheid aan te duiden met het begrip anarchie. Het spreekt daarbij vanzelf dat dit ontbreken van gezag vereenzelvigd wordt met wanorde, chaos en rechteloosheid. Op zichzelf heeft men daarin overigens niet eens ongelijk: zeker de onvolwassen mens, die zichzelf als individu nog niet echt gevonden heeft, verdraagt geen gezagsloosheid; hij weet dan niets beters te doen dan zich te misdragen tegenover de medemens en diens eigendommen. Voor meer info, zie…

Anarchie-1: (zie ook hieronder de navolgende passages t/m 8 ) anarchie

DE GROTE VIERSLAG ( NIHILISME, ANARCHISME, SOCIALISME, COMMUNISME )

1) Als je de vraag stelt waarom de mensen van mening zijn dat zij van nature tot een groep behoren en dat het er dus eigenlijk om zou gaan zich als een gemeenschapswezen te laten gelden, dan krijg je onder andere dit argument te horen dat het in de maatschappij een grote anarchie zou worden als iedereen zijn eigen zin ging doen. Het begrip anarchie wordt hier onmiskenbaar negatief opgevat en het duidt dan op een stuurloze maatschappij waarin geen orde meer is en geen regels meer gelden. Stilzwijgend gaat men er daarbij van uit dat Onze maatschappij ordelijk is, dat men zich aan de regels houdt en dat men niet zijn eigen zin doet. Los daarvan echter bevestigt dit argument dat er inderdaad in termen van een groep gedacht wordt. En we weten nog steeds niet waarom dat het geval is. Uitleggen wat er zou gebeuren als alles anders was is, evenals de tegenwoordig gebruikelijke historische manier van verklaren van verschijnselen, volstrekt geen antwoord op bovengenoemde vraag. Je moet daarbij bedenken dat het niet de bedoeling is de evidentie te ontkennen dat mensen zich voortdurend aaneensluiten tot groepen. Het gaat om de vraag waarom de mensen denken dat zij van nature een groepswezen en zelfs een kuddedier zijn, terwijl alles er op wijst dat zij dat niet zijn.

2) Zoals ik heb laten zien is de essentie van het anarchisme gelegen in het zichzelf besturen van de mens als individu. Dat is dus een positieve definitie van het begrip anarchisme. Niet alleen binnen het bestaande anarchisme, maar ook in het gangbare politieke en maatschappelijke taalgebruik gaat het over gezagsloosheid, derhalve om de negatieve inhoud van het begrip. In de anarchistische theorie wordt gezagsloosheid als een schoon ideaal van een toekomstige wereld gezien, maar voor het politieke en maatschappelijke denken is het een verschrikkelijk kwaad. Gebruikelijk is het dan ook om een toestand van gezagsloosheid aan te duiden met het begrip anarchie. Het spreekt daarbij vanzelf dat dit ontbreken van gezag vereenzelvigd wordt met wanorde, chaos en rechteloosheid. Op zichzelf heeft men daarin overigens niet eens ongelijk: zeker de Onvolwassen mens, die zichzelf als individu nog niet echt gevonden heeft, verdraagt geen gezagsloosheid; hij weet dan niets beters te doen dan zich te misdragen tegenover de medemens en diens eigendommen.

3) Bij de godsdienst ligt de nadruk altijd op hoe hoort het. Dat moet ook wel want elke godsdienst is een machtsinstituut dat volgens zijn eigen aard voorschrijft hoe anderen hebben te zijn. Voor de legitimiteit van zo'n instituut is het voldoende dat de normen voor de moraal in het een of andere van een god afkomstige boek geopenbaard worden. In de moralistische filosofie zoekt men die normen inderdaad zelf uit, maar verder functioneert de zaak precies hetzelfde. Er ontstaat een paradigma voor de mensen en daarmee zijn zij, ondanks alle filosofie, mislukt wat betreft het werkelijk zichzelf besturen en dus ook wat betreft het anarchisme. Het is echter wel een feit dat diegenen die achter een leider, een ideologie of een visie aanlopen betrekkelijk zelfstandig handelende mensen zijn die echter onder omstandigheden gemakkelijk in anarchie kunnen vervallen. Dit laatste is mogelijk als voor hen het paradigma, door welke oorzaak dan ook, instort. Zo doet zich ook bij anarchisten wel eens een situatie voor dat zij tot anarchie vervallen en het is een bekend feit dat volgelingen van een leider of een ideologie, zoals communistische bonzen, zelfs als regel een onvoorstelbaar gewetenloze persoonlijke anarchie instellen.

4) Het ligt in de lijn van het westerse denken overal een politieke zaak van te maken. Zo ook met het anarchisme. Men is voortdurend bezig van het zichzelf besturen een stelsel van richtlijnen te maken, die ertoe moeten dienen aan te geven hoe het anarchisme zich heeft te verwerkelijken en hoe het, eenmaal een feit geworden, zich te handhaven heeft. Men heeft- meer dan eens in de praktijk het anarchisme geprobeerd, maar steeds is van het toepassen van die richtlijnen niets terechtgekomen. Zij bleken niet tot anarchisme te leiden, maar voortdurend tot anarchie, dat wil zeggen: bandeloosheid en misdaad. Hoewel dat voor de deelnemers aan zulke anarchistische experimenten natuurlijk treurig is, moet toch erkend worden dat- het niet anders had gekund. Anarchisme laat zich niet reglementeren, en zeker niet bij voorbaat. Steeds moet achteraf blijken wat goed was en wat fout. De enige realistische houding is die van: we zullen wel zien. Dan blijkt vanzelf wat je zult moeten laten, maar ook dit is niet van tevoren te bepalen. Een ethisch stelsel is nu eenmaal niet op te stellen omdat er uit datgene dat achteraf gebleken is geen formule voor de toekomst afgeleid kan worden. Zou dat wel het geval zijn, het feedback proces zou prompt ophouden te bestaan... en daarmee zou het zichzelf besturen van de mens tot een farce verworden zijn.

5) Maar je ziet ook hoe overheden telkens ingrijpen, vaak met de bedoeling aan voor hun besef ordeloze toestanden, aan anarchie, een eind te maken, maar soms ook om er bezit van te nemen ten eigen bate. Regelmatig zie je dat overheden het doen voorkomen alsof zij bepaalde zaken geregeld hebben terwijl het in feite de mensen zelf waren die de handen uit de mouwen gestoken hebben. Zo geeft Colin Ward tal van voorbeelden, in revolutionaire situaties, wat betreft het bouwen van huizen, het gebruik maken van gemeenschappelijk weiland, enzovoort. Ik zou daaraan toe willen voegen dat ook het instorten van het Oostblok en het verwijderen van de Muur een goed voorbeeld van het door Colin Ward beschrevene is: je kunt immers steeds vaker horen hoe autoriteiten op schaamteloze wijze beweren dat zij de val van het communisme geregeld hebben, terwijl het voor een ieder duidelijk zou kunnen zijn (de televisiebeelden logen er namelijk niet om!) dat het de bevolking was die zich uit haar kluisters bevrijdde. Op zichzelf is dat niet zo opmerkelijk, want welbeschouwd zijn het steeds de gewone mensen die ontwikkelingen in gang zetten. De gehele wereld, zowel qua samenleving als qua maatschappij is ontstaan door ongehoorzame en dus anarchistische initiatieven van individuele mensen. Zo is er veel anarchisme dat niet aldus benoemd wordt, en het is nu juist dat anarchisme dat het dichtst bij het door mij besproken levensbegrip uit De grote vierslag komt, hoewel het, als men het al herkent, toch als regel beschreven wordt naar zijn maatschappelijke werking en gevolgen.

6) Het met zijn allen zijn is helemaal niet zo eenvoudig te begrijpen als het lijkt. Je loopt namelijk steeds een tweetal risico's bij het doordenken van deze materie. Het eerste risico is gelegen in het onwillekeurig idealiseren van dat toekomstige met zijn allen zijn. Als je de zaak als een ideaal denkt haal je een groot aantal wezenlijke menselijke eigenaardigheden eruit. Je maakt van de mensen heiligen, namelijk mensen minus hun zonden. Je denkt dan alleen maar aan de mooie dingen, aan dat wat liefelijk klinkt en welluid, oftewel aan een soort Koninkrijk Gods op aarde. Zo ongeveer het ideaal van alle goedwillende christenen. Op die manier is het niet moeilijk je die toekomst voor te stellen, maar er deugt niets van. Het is een droom, een utopie. Van een mens is niets af te denken en dus moet je proberen een compleet mens als een volwassene te denken. Het tweede risico ligt in het onwillekeurig gaan denken in reglementen. Dat is niet verwonderlijk want tot nu toe is de gehele wereld erop gebaseerd en vrijwel iedereen is er zeker van dat het zonder die reglementen een chaos zou worden. Er zou anarchie heersen. Dus moet de zaak gereglementeerd worden en dat zal op den duur op redelijke wijze geschieden, dat wil zeggen niet langer ten gunste van enkelingen en kleine bevoorrechte groepen, maar ten gunste van het geheel van de samenleving. De verwachting dat de rede de maat zal zijn bij het reglementeren stamt uit de tijd van de Verlichting, toen men ontdekte dat de mens een wereld moet maken. Die rede echter wordt in feite een onderdrukkingsinstrument, namelijk om alle ongewenste menselijke eigenschappen uit te schakelen. Vooral het humanisme is hier sterk in, men verwacht alles van de rede en heeft doorgaans niet in de gaten dat redelijke beheersing ook onderdrukking is, in de praktijk in hoofdzaak zelf-onderdrukking.

7) Door overheidsfiguren en politici wordt bij allerlei gelegenheden gesproken van anarchie. Men doelt dan op toestanden van chaos en er is chaos als de door die figuren bedoelde orde verstoord is. In feite echter moet gesproken worden van bandeloosheid, want dat is de inhoud van het begrip anarchie. De kenmerken daarvan zijn dat aan waarden gebonden figuren zich van hun banden losgeslagen weten en nu, ongeacht het bestaan van andere mensen en samenhang tussen alle mensen, hun frustraties uitleven. Eigenlijk moeten voor hen de waarden in ere gehouden worden en de banden strak aangehaald, zij behoeven een hoger gezag en strenge regels, maar door de omstandigheden is dat in het ongerede geraakt en nu weten die figuren met zichzelf geen raad. Hun agressie, die tegelijkertijd slaafsheid en onzelfstandigheid is, moet eruit en dat leidt tot misdaad, wreedheid en confrontatie met het gezag. Ook onder zulke omstandigheden is voor de filosoof de grote vierslag te herkennen en wel als een voor de mentaliteit bepalende factor.

8) Over het algemeen is te zeggen dat er in een Onvolwassen wereld qua mentaliteit van de grote vierslag niets terechtkomt. Steeds zijn er wel waardeverschillen tussen de vier begrippen waardoor er in de verste verte niet van een harmonie te spreken is. Op het ogenblik zijn we zover dat we de aarde en haar schatten als voornaamste bron van individuele rijkdom achter ons gelaten hebben. Thans is het de maatschappij die beschouwd wordt als object om je aan te verrijken. In principe speelt in de maatschappij het socialisme, in de zin van als ik er ben, ben jij er ook, een cruciale rol. Maar uiteraard is er ook het zichzelf besturen van de individu. Deze zaak nu is in het denken op de voorgrond gekomen, vooral naar aanleiding van het verlichtingsdenken dat zegt dat wij de wereld zelf moeten en kunnen maken. Zodoende wordt de maatschappij datgene waarom alles draait en dus wordt de maatschappij ook de bron van particuliere rijkdom. Iedereen probeert thans aan de maatschappij te verdienen: 1)men heeft het over dienstverlening als men voordeel wil halen uit de betrekkingen tussen de mensen; 2)men vindt dat openbare gemeenschappelijke voorzieningen net als bedrijven winst moeten opleveren en 3)men verkoopt algemene kennis alsof het particulier bezit zou zijn, een schier onuitputtelijke bron van inkomsten! 4)Het openbaar vervoer is er niet meer om de mensen vrijheid te geven om ze op die manier van dienst te zijn, maar om er aan te verdienen, en zo is het ook met de 5)media, 6)de gezondheidszorg, enzovoort. Er zijn steeds drie fasen in dit proces te onderscheiden: eerst vindt men dat erop toegelegd mag worden, vervolgens gaat men ernaar streven kostendekkend te werken en tenslotte besluit men dat er winst gemaakt moet worden om draaiende te blijven. Het komt geregeld voor dat mensen, vooral intellectuelen, een mooi verhaal ophangen over de een of andere zaak. Zij beijveren zich daarbij om als redelijke denkers voor de dag te komen. Maar voor diegene die begrijpt hoe het zit met de grote vierslag is zo'n verhaal nauwelijks interessant. Waarom het voor hem gaat zijn de volgende cruciale vragen: a) hoe zwaar wegen iemands waardeoordelen, b) hoe zit het met het zichzelf besturen, c) hoe ligt de verhouding tot de ander en tenslotte d) geldt de samenleving als een veilige haven of is zij een markt waarop flink te verdienen valt?

Voor verdere verdieping: DE GROTE VIERSLAG ( NIHILISME,ANARCHISME,SOCIALISME,COMMUNISME) en

vervolgens : De ontwikkeling van de West Europese Cultuur ; Beweging en Verschijnsel deel 2 ;

Filosofie van de Hak op de Tak no. 3 ; ( trefwoord : Anarchie )

LEVENSBEGRIPPEN: nihilisme;anarchisme;socialisme;communisme, (de grote vierslag)

Weliswaar is het dan geen socialisme meer, maar het geeft wel inzicht in een maatschappelijk verschijnsel in de moderne mensheid dat sociaal democratie genoemd wordt en dat steunt op politieke partijen die zichzelf socialistisch noemen. Dat socialisme heeft natuurlijk ook alles te maken met De Grote Vierslag in onvolwassen vorm. Gaat het op volwassen wijze om het inzicht dat als ik er ben jij er vanzelfsprekend ook bent, op onvolwassen wijze gaat het om het omgekeerde: als jij er bent heb ik het recht er ook te willen zijn. Deze zaak heeft dus een opeisend karakter en alleen al daaruit blijkt het onvolwassene ervan. Als je namelijk iets opeist stel je je afhankelijk van degene aan wie je de eisen stelt en je levert je uit aan diens goedwillendheid. Dat geldt zelfs als je na een eventuele weigering - die natuurlijk onvermijdelijk is - met geweld je deel in bezit neemt. In feite wordt je gehele gedrag bepaald door de ander. Dat wil niet zeggen dat er geen gegronde reden zou zijn om je deel van de koek op te eisen. Twee argumenten die pleiten voor dat opeisen zijn zelfs voor de hand liggend: ten eerste het argument dat de kapitalist, dus de particuliere individu, als hij niet afgeremd wordt alles probeert in bezit te nemen en niets voor die ander over laat en ten tweede het argument dat daarbij de ander gewetenloos onderdrukt wordt. Zie…

ANARCHIST

Je kunt niet nadenken over het menselijk leven en over de levensbegrippen waarmee de mensen komen als je niet eerst de positie van de mens in de kosmos kent. De eerste vraag is derhalve die naar de mens: wat is de mens en wie is de mens? Zie…

Arbeid is geen koopwaar !

Citaat 1)Zo oud als de wereld wordt, bepaalde werkzaamheden zullen altijd gedaan moeten worden. We zouden het besluit om nu werkelijk eens elkaars slavernij te verlichten door de noodzakelijke arbeid te gaan verdelen zonder daarbij het inkomen van de mensen aan te tasten (dus: veiligheid) een eerste stap kunnen noemen op de weg naar een belangeloze arbeid, een arbeid dus die geen koopwaar meer is. Een arbeid die gedaan wordt niet om er zelf beter van te worden, maar die gedaan wordt om een samenleving veilig te stellen.

Zie: Waar gaat het in de mensheid nu wezenlijk om… En voorts: Filosofie van de Hak op de Tak-aflevering 18 , Onvrede ,

Naar: Arbeid versus werken

Citaat 2) . En de inhoud van die veiligheid is “het verzorgd zijn” en “het recht”, waarbij ik met nadruk aanteken dat het hier om een beschermingsrecht gaat. Het zou te ver voeren hierop thans uitvoerig in te gaan, maar zoveel kan ik er - voor de goede verstaander - wel over zeggen dat bij een beschermingsrecht ik veilig gesteld ben voor de ander, terwijl er werkelijk recht is als de ander veilig is voor mij.

Zie: Waar gaat het in de mensheid nu wezenlijk om… En voorts: Zie: Filosofie van de Hak op de Tak-aflevering 07

De moderne mens: Zo laat zich in de moderne mens gelden dat hij zelf zijn wereld op moet bouwen. De politici zijn dan ook volop daarmee bezig, maar : de wijze waarop dat geschiedt en de doelstellingen die daarbij gelden deugen, filosofisch gezien, niet. De mensen zijn op de verkeerde manier met het goede bezig... Hoe begrijpelijk en logisch verklaarbaar het ook is, de mensen zouden eigenlijk nergens waarde aan moeten toekennen, omdat zij wezenlijk nihilistisch zijn.

Een argument voor deze gedachte heb ik al gegeven: het toekennen van waarde doet de absolute onafhankelijkheid van de mens teniet. Je zou dat het persoonlijke argument kunnen noemen. Er is echter ook nog een universeel argument, een argument dat dus betrekking heeft op de werkelijkheid zelf. Als je namelijk aan iets waarde toekent maak je dat iets tot een bijzonderheid, een zaak die uitgelicht is uit het onderlinge verband der verschijnselen in de werkelijkheid. Je stelt die waardevolle zaak als iets dat belangrijker is dan de rest. Daarmee heb je de werkelijkheid verbroken. Voor nadere informatie: Zie… en lees ook eens: nihilisme

De agnosticus zegt dat hij zich niet met god bezig wenst te houden omdat deze buiten het terrein van zijn denken valt. Hij heeft daarin gelijk, althans voor zover hij zijn denken ziet als beperkt tot analytisch denken. In feite echter kun je er wel degelijk over nadenken. Waarom het evenwel gaat is dit: als het godsbegrip inderdaad betrekking heeft op die niet-materiële werkelijkheid, de werkelijkheid waarvoor het begrip “bestaan” (nog) niet geldt, dan is het onzin om te verwachten dat de op de materie gerichte wetenschap Gods al of niet bestaan zal aantonen.

Voor meer informatie: Als het bestaan van God wetenschappelijk aangetoond wordt…

Terug naar: de Startpagina

website analysis