TREFWOORDEN " F "

“Hoe je ook over fatsoensnormen en gedragsnormen mag denken, ze maken toch het betrekkelijke samengaan van de mensen mogelijk en ze houden de boel bij elkaar”.

“Normstelsels gericht op gehoorzaamheid, onderdanigheid en minderwaardigheid geraken na verloop van tijd in een vacuüm, zodat diegenen die eigenlijk het houvast van normen nodig hebben in ernstige mate losgeslagen raken, zij worden door niets meer in toom gehouden, behalve door een gewelddadig gezag. Je behoeft je er niet over te verwonderen dat het doorgaans gaat om mensen die een sterke behoefte aan gezag hebben. Zij kunnen nog zo de mond vol hebben van traditie en fatsoen, toch zijn hun normen niet meer dan holle frasen die met hun werkelijke gedrag niet overeen stemmen”.

Zie voor nadere informatie: Fluitspel (robot denken) ( Jan Vis, filosoof )

Het verhaal van de werkelijkheid Als de filosoof zich bij een politiek maatschappelijk machtsstreven aansluit verkwanselt hij zijn filosofische beweeglijkheid, vrijheid en onafhankelijkheid. Maar bovendien geeft hij er blijk van de functie van de filosofie niet te kennen. De functie van de filosofie is niet het tot stand brengen of bevorderen van iets, maar het vertellen van een verhaal. Het verhaal namelijk van de werkelijkheid. En daarbij is er een onverschillige verhouding tussen de filosoof en zijn verhaal, althans in die zin dat de kwaliteit van zijn verhaal zijn volledige bekommernis is, maar dat het hem volslagen koud laat wat de mensen met zijn verhaal doen. Let wel: het gaat over het vertellen van een verhaal! Het behoort er wel degelijk bij dat de filosoof de zaak naar buiten brengt. Meer dan dat is echter zijn taak niet. Volgens sommigen is het simpele vertellen van een verhaal wat al te vrijblijvend. Die hebben evenwel niet in de gaten dat het doorlichten van de werkelijkheid en het verhalen over de daaruit voortkomende conclusies een wezenlijk levensgevaarlijke bezigheid is. Je vertelt immers voortdurend dingen die in botsing komen met de algemeen geldende voorstellingen. Die voorstellingen zijn namelijk tenvolle vastgelegd, bepaald aan de persoon en zijn cultuur. Dat staat in tegenstelling tot het in alle opzichten beweeglijke verhaal van de filosoof. Aan dat verhaal stort elk dogma, elk belang, elke doelstelling, elke tijdelijkheid en plaatselijkheid in.

Het betekent de ondergang van het leven als vastgelegd en gereglementeerd bestaan en dat wordt heel terecht als een gevaar ervaren. Dat geldt des temeer in alsnog onvolwassen wereld, want dan worden genoemde voorstellingen ook nog eens als de onbetwijfelbare waarheid gewaardeerd, een waarheid dus die niet aangetast mag worden, een waarheid die in feite functioneert als een waan. Het pogen zo'n waan te doorbreken is op zichzelf al dodelijk gevaarlijk! In een moderne liberale democratie heeft dat dodelijke gevaar een verborgen karakter.Het is net of het er niet is: men zal je niet gauw lastig vallen en behalve het verlies van een groot aantal vrienden overkomt je niet veel kwaads. Maar juist het voortdurende "geen gehoor vinden", niet in de zin van bijval of waardering, maar in de zin van "in de leegte praten", kan tot een kwelling uitgroeien. En dat allemaal ondanks het feit dat de filosoof, als het goed is, heel goed weet waarom de realiteit is zoals die is...

Voor meer info. Zie: De filosoof en de politiek

Vrijwel iedere moderne filosoof staat afwijzend tegenover het leren begrijpen van de werkelijkheid als dat louter vanuit de eigen intellectuele mogelijkheden beoefend wordt. Alleen al de gedachte dat het mogelijk zou zijn er geheel op eigen kracht achter te komen hoe het zit wordt met misprijzen begroet. Men is er zeker van dat er 'objectief' onderzoek gedaan moet worden, zowel ter verifiëring van persoonlijke waarnemingen als ter vergelijking van die waarnemingen met die van anderen. Zoals steeds wordt 'objectiviteit' gelijkgesteld met de universele waarheid, althans met de weg daar naar toe. Maar dat is ten ene male fout! ( Jan Vis, filosoof )

Zie: Filosofische invallen- aflevering 23; Lees ook eens de ontwaarding .

Moslimfundamentalisme en Moslimterrorisme

Zoals een orkaan over een continent raast, zo verplaatst zich moslimfundamentalisme en moslimterrorisme over N. Afrika, 't Midden Oosten naar Z.O. Azië en dicteren Islamieten volgens de Koran de wet in landen als Soedan, Iran en Afghanistan. Zijn zulke uitingen van fanatisme, moordzucht en onderdrukking het gevolg van het charisma van een enkele leider of ligt hieraan de structuur van De Koran en navenant van de Islam als godsdienst ten grondslag? In het hier gepresenteerde verslag krijgt de lezer antwoord op deze vragen.

DE KORAN EEN LIEFLIJKE ROMAN ? NEEN ! lees ook voor een beter begrip van de woorden godsdienst en geloof het artikel godsdienst en geloof

Fundamentele Verhoudingen

Afgezien van het feit dat sommige mensen de pech hebben door een ongeval of ziekte misvormd te zijn kun je stellen dat de mens een verschijnsel is met onder andere twee armen en twee benen. Zo is hij (= zij) lang geleden uit de evolutie voortgekomen en zo wordt hij nog steeds geboren. Behalve dat hij twee armen en benen heeft is er nog een groot aantal bijzonderheden aan de mens te bedenken, bijzonderheden die onmiddellijk bij het verschijnsel mens behoren en die volstrekt niet in de loop der tijden, langs de weg der cultuur, aan hem toegevoegd zijn. Tot die onmiddellijke bijzonderheden behoort een viertal verhoudingen, door ons uitgedrukt in begrippen, die essentieel zijn voor het gehele menselijke leven op aarde. Het gaat dan, in deze volgorde, over de begrippen nihilisme, anarchisme, socialisme en communisme. Tegenwoordig zijn deze begrippen algemeen bekend, hetgeen evenwel niet wil zeggen dat iedereen in de gaten heeft wat de betekenis van die begrippen is. In de loop van mijn verhaal zal blijken dat men er van alles van gemaakt heeft en dat doorgaans de resultaten van die bedenksels en experimenten nauwelijks iets met bedoelde begrippen gemeen hebben.

Voor meer informatie, zie: De Grote Vierslag ; Gedachten over ontstaan en bestaan

NIHILISME:

Je kunt niet nadenken over het menselijk leven en over de levensbegrippen waarmee de mensen komen als je niet eerst de positie van de mens in de kosmos kent. De eerste vraag is derhalve die naar de mens: wat is de mens en wie is de mens?

Zie : de grote vierslag ( nihilisme,anarchisme,socialisme en communisme) en nihilisme;

dat verrekte nihilisme; nihilisme en anarchisme als basis van het atheïsme

ANARCHIST

SOCIALIST:

Ik heb als definitie van het begrip socialisme gegeven als ik er ben, ben jij er vanzelfsprekend ook. Opmerkelijk bij deze definitie is dat hij uitgaat van ik, hetgeen betekent dat het een uitspraak is van iemand die ik zegt en die dus een mededeling doet over een inzicht omtrent zichzelf. Met die mededeling maakt hij de verhouding tussen hemzelf en de ander duidelijk. Hij geeft aan hoe voor hem de zaak ligt. We hebben dus te doen met een zuiver persoonlijke aangelegenheid. Het gaat echter niet alleen over de mens persoonlijk. Het gaat daarenboven over de mens die een bepaald stadium van ontwikkeling heeft bereikt, namelijk het stadium van het individu-zijn. Dan heb je te doen met de mens die werkelijk ik kan zeggen en voor wie dat ik werkelijk inhoud heeft gekregen. Dat is dus de mens die weet wat hij zegt als hij ik zegt.

Gewoonlijk weet men helemaal niet wat het begrip ik betekent. Voor nadere informatie. Zie…

COMMUNIST:

Deze volwassen mens, die vooral ook bij het begrip communisme ter sprake zal komen, is dus een geheel andere dan gewoonlijk gedacht wordt voor zover er over gedacht wordt. Hij verandert niet van mentaliteit in die zin dat hij een soort van bekering doormaakt, hij wordt niet plotseling aardig voor zijn medemens en hij heeft nog steeds niets voor hem over. Wat er met hem gebeurd is is het volgende: hij is bij zichzelf als mens terechtgekomen en nu zijn de voor de mens geldende begrippen voor hem realiteit geworden. Daarbij behoort het begrip het geheel, dat er onder andere toe leidt dat de medemens nu op andere wijze ikzelf is, dat de een bij de ander terecht kan en het grote elkaar verdringen achter de rug is. Om zover te komen is het noodzakelijk de weg van de individualisering te volgen want je komt niet bij jezelf terecht als je je niet bevrijdt van al het vreemde. Bekeringen en evangelisatie en via modieuze therapieën jezelf veranderen mogen wellicht op enkelen een heilzame uitwerking hebben, voor de mensheid als zodanig is de door mij besproken onaangename weg noodzakelijk en onvermijdelijk. Deze weg is de enige die tot het waarachtige socialistische inzicht leidt: als ik er ben, ben jij er ook. Zie…

DE KUNST VAN HET FILOSOFEREN

Het ligt voor mensen van onze cultuur voor de hand om bij het nadenken over “De kunst van het filosoferen” als eerste te grijpen naar enige boekwerken op het gebied van de filosofie. Dat echter leidt tot een bittere teleurstelling. Die moderne verhandelingen zijn namelijk niet te begrijpen. Enerzijds word je geconfronteerd met vraagstellingen waarvan je het belang helemaal niet in kunt zien en die sterk doen denken aan het spitsvondige gezever dat in de Middeleeuwen bij de scholastici (geleerden die zich in hun filosofie uitsluitend op geschriften van anderen baseerden) in zwang was en anderzijds vormt het gebruik van bepaalde vaktermen, die bijna nooit behoorlijk uitgelegd worden, een onoverkomelijke barrière. Ten aanzien van die beide aspecten dringt zich het wanhopige gevoel bij je op dat je blijkbaar “te dom” bent voor de filosofie. Als je een overzicht wilt hebben van de moderne westerse filosofie word je door kenners aangeraden de “Geschiedenis van de westerse filosofie” van Bertrand Russell, of de “Filosofie in de twintigste eeuw” van Alfred Ayer door te nemen, maar dat is onbegonnen werk, beide boeken zijn niet te lezen en, zeker dat van Ayer, mislukt in de opzet een overzicht te geven. Het verkrijgen van een helderder inzicht in de werkelijkheid is al helemaal onmogelijk, voornamelijk omdat het almaar niet over de werkelijkheid gaat. In belangrijke mate houdt men zich in de moderne filosofie bezig met het analyseren van... elkaars beweringen! Ook wat dat betreft is een herinnering aan de scholastiek niet misplaatst.