Alles waarmee hij komt, zowel datgene dat hij als het goede beschouwt als datgene dat hij als het kwade ziet, is, in tegenstelling tot wat doorgaans gemeend wordt, een manifestatie van dat “niet-dier” zijn. Alle andere levende wezens echter zijn onderworpen aan een levensprogramma waarin de evolutie vastgelegd heeft hoe er op de werkelijkheid gereageerd moet worden. Dat kan onder omstandigheden leiden tot bepaalde aanpassingen, maar ontkomen kunnen die levende wezens nooit aan hun levensprogramma. De poes blijft altijd een poes, ook als zij netjes op de bak gaat... Zoals gezegd is de mens aan dat geprogrammeerd-zijn voorbij. Dat heeft twee consequenties. Enerzijds weet hij geruime tijd absoluut niet wat hij aanmoet met de hem omringende wereld. Zijn lichaam is ongeschikt om zich in de natuur te handhaven en bovendien mist hij het instinct om adequaat op zijn omgeving te reageren. Maar gelukkig blijkt hij anderzijds iets bijzonders te kunnen. Hij kan namelijk de werkelijkheid veranderen. Dat komt doordat zijn denken niet, zoals bij de rest van de natuur gebonden is aan een onwrikbaar vastgelegd levensprogramma waardoor het slechts een kant uit kan. Het denken kan bij de mens alle kanten uit. Het is vrij, het is creatief. Dit betekent dat het menselijk denken zichzelf vormt en juist doordat het zichzelf vormt kan het de wereld hervormen. Na verloop van tijd kunnen de mensen dan ook alle problemen het hoofd bieden. Ik weet niet of het u wel eens opgevallen is, maar wij lossen de problemen met de werkelijkheid inderdaad op door haar te veranderen. Het resultaat is tenslotte een door ons geschapen wereld waarin wij ons thuis kunnen voelen en veilig kunnen weten. De zaak komt hier op neer dat wij mensen wereldbouwers zijn. Wij zijn, ieder voor zich en tevens met zijn allen, voortdurend bezig onze wereld te veranderen. Aanvankelijk hadden de mensen nog niet in de gaten dat alles neerkomt op het opbouwen van de wereld. Trouwens, ook vandaag nog denken verreweg de meeste mensen dat zij alleen maar voor zichzelf bezig zijn.

Als je de zaak echter in het groot bekijkt zie je dat al dat particuliere gedoe uiteindelijk toch een bijdrage is aan het grote proces van het wereldbouwen dat al sinds het verschijnen van de eerste mensen aan de gang is. Pas zo ongeveer vanaf de tijd van de Verlichting heeft de mensheid dat in de gaten gekregen. Sindsdien leeft onder de mensen de gedachte dat de wereld “maakbaar” zou zijn. In het verlengde daarvan zien wij dat er allerlei ideologieën uitgedacht worden. Een aantal daarvan heeft hier en daar succes gehad, maar de resultaten bleken na enige tijd toch zo bedroevend te zijn dat er al gauw een einde aan kwam. Ieder op zijn eigen wijze zijn liberalisme, socialisme, communisme en uiteraard ook fascisme en nationaal-socialisme ten onder gegaan. Het feit dat op het ogenblik vrijwel alle ideologieën zijn ingestort, wil niet zeggen dat nu ook de behoefte tot wereldbouwen verdwenen is. Integendeel, meer dan ooit zijn de moderne mensen overtuigd van de noodzaak en de mogelijkheid een wereld op te bouwen. Nu men heeft ingezien dat het langs de politieke weg niet gaat, omdat de politiek de mensheid nu eenmaal niets te bieden heeft, zijn het de wetenschap, de technologie, het management, gevoegd bij een vrije markt en een democratische bestuursvorm, die de wereldbouwers tot activiteiten inspireren. En wederom weten die wereldbouwers zeker dat het lukken zal, net zoals die overspannen idealistische fantasten van destijds.

Bush begint met honderdduizend Irakese doden een nieuwe wereldorde op te bouwen en Van de Broek spreekt ferme taal als het over militair ingrijpen gaat! Toch zal de zaak weer op een fiasco uitlopen.

Zeker, het Verenigd Europa zal er best wel komen en die nieuwe wereldorde, waarom niet? Het is heel goed mogelijk dat het etnisch godsdienstige moorden in onder andere de Balkan al of niet met geweld gestopt wordt en er een halt wordt toegeroepen aan het troosteloze sterven in Afrika. Het is immers allemaal een kwestie van de macht veroveren en anderen je wil opleggen en net zolang drammen en intrigeren tot iedereen de contracten getekend heeft en vanaf dat moment... net gaat doen of alles koek en ei is. Inderdaad: net gaat doen, want in feite zullen al die manipulaties van de wereldbouwers alleen maar tot resultaat hebben dat nog meer luchtkastelen het uitzicht op een goed opgebouwde wereld belemmeren. Opmerkelijk is dat die hedendaagse wereldbouwers het hoofd, de mond en de diplomatenkoffer vol hebben van modellen en blauwdrukken van een toekomstige, goede en ordelijke wereld. Ze weten precies hoe het allemaal worden moet, straks, als alle verzet van bekrompen nationalisten gebroken is. Maar als het gaat over het heden, de realiteit temidden waarvan zij op dit moment leven en handelen, dan blijken diezelfde, wereldbouwers totaal niets in hun hoofden, monden en koffers te hebben. Dat is te zeggen, die monden klappen wel voortdurend, maar het is gemakkelijk vast te stellen dat er alleen maar onzin en leugens uitkomen en die kletspraatjes zijn als regel ook nog zo oud als de weg naar Kralingen! Het lukt zelfs niet om leugens te verzinnen die in deze tijd passen en een schijn van waarheid aan zich hebben. Een vermakelijk voorbeeld is dat van die Van Eekelen die onlangs nog eens kwam verkondigen dat wij toch wel de dienstplicht zouden moeten handhaven omdat een dienstplichtigenleger een getrouwe afspiegeling van het Nederlandse volk zou zijn.

Dat beweert de botterik alsof er nooit onderzoek is geweest dat glashelder heeft aangetoond dat dit pertinent niet waar is. Wij hebben er vorig jaar nog een uitzending aan gewijd. Een kind kan trouwens ook gemakkelijk zien dat het allemaal leugenachtige onzin is! Maar de heer Van Eekelen vindt kennelijk dat zijn toehoorders onnozel genoeg zijn om nog eens die leugens op de mouw gespeld te krijgen... Als je met het heden geen raad weet is je voorstelling van de toekomst noodzakelijkerwijs ook verkeerd. Je denken over de toekomst begint immers bij het heden! Als je nu meent dat wetenschap, technologie en management de instrumenten zijn waarmee een nieuwe wereld opgebouwd moet worden en als je ook nog in de waan verkeert dat dit opbouwen alleen maar een organisatorische kwestie is, dan ga je voorbij aan de meest wezenlijke eigenschap van de mensheid, namelijk dat zij een levende, creatief denkende werkelijkheid is waarvan de toekomstige ontwikkeling niet te berekenen en te voorspellen is. De misvatting dat er een blauwdruk van de toekomst gemaakt zou kunnen worden behoort bij het hedendaagse denken, dat is te zeggen: het gezaghebbende moderne denken. Volgens dat denken zouden de processen in de werkelijkheid te voorspellen zijn. In de economie en de politiek bijvoorbeeld is men daar verschrikkelijk druk mee. Maar het zal u stellig allang opgevallen zijn dat de voorspellingen van de economen en de politici nooit uitkomen! Dat wijst er onmiskenbaar op dat zij slechte wereldbouwers zijn. Daarom behoren juist zij het niet voor het zeggen te hebben, hetgeen tegenwoordig gelukkig aan steeds meer mensen duidelijk wordt! Maar, eerlijk is eerlijk: de vrijdenkers hebben dit al lang geleden in de gaten gekregen, dankzij het feit dat zij het vrije karakter van het denken zo goed mogelijk tot zijn recht laten komen. Zij weten dan ook dat je alleen maar voor straks een wereld kunt bouwen door nu creatief met het heden om te gaan...!

Bovenstaande tekst is geschreven:

Door Jan Vis, filosoof.

Terug naar: De Startpagina

Naar andere artikelen: Het toenemend belang van het Atheïsme ; Geen God wat dan ; Godsdienst en Geloof ; Evolutie of Creatie ; De fundamentele intolerantie van de Godsdienst ; God bestaat niet ; Bedreiging van het vrijdenken en het atheïsme ; De verdedigers van de Godsdienst ; Waarom is de Islam als godsdienst tegen de Westerse Wereld..? zie no. 27. ; Toch nog een Theocratie- zie afl. 18 ; Ongewenst atheïsme- zie afl. 32 ; Een grens te ver (Israël) ; Verbieden van de godsdienst..?-zie afl. 21 ; Discrimineert / onderdrukt de Westerse Cultuur..? zie aflevering 60 / 61 ; Kunnen moslims zich invoegen in de Moderne cultuur..? – aflevering no. 37 ; De Islam ; Het staat in de Koran- zie aflevering 36 ; De heilige wet-De Sjari’a ; Burqa, volg bladwijzer ; Is er dan toch een GOD..? Hoe zit dat..? Briewisseling- Geweld- Godsdienst- Geloof ; Vrijheid van Godsdienst ; Kan alles maar..!-zie bladwijzers ● Cultuurfilosofische Opmerkingen-o.a. Verveling, verlies van houvast, Islam’s succes ; de kunst; het schone verschijnsel ; Samenleving, Maatschappij en Gezin ; Filosofie van de kunst ; Hoe zit het nou met god ; Het Nihilisme ; Vernietiging van de macht ; Uilenspiegel en de macht ; Ongehoorzaamheid ; Een alternatief bestuur ; Artikelen betreffende o.a. Moslims / ISLAM ; Proces v/d Eeuw tegen alle ingezetenen van Nederland.!.? ; Islam’s succes ; VERVELING ; De wisselwerking tussen enerzijds de Westerse Wereld en anderzijds de Wereld v/d Islam ; VERVELING – Islam’s succes - Extremisten ; Over de ISLAM, Vrije meningsuiting en het BELEDIGEN-Je Vrijheid koesteren ; Overeenkomsten KORAN en BIJBEL..? ; De Islam rukt op… ; De grondslagen van Jodendom - Christendom en Islam-zie bladw. ; Niet zeuren, god bestaat niet – zie inhoudsopgave nr. 13( godsdiensten een cultuur..? ) ; Wij dulden geen tegenspraak – zie INHOUDSOPGAVE – zie nr. 10 ; Seksueel misbruik – Hoe zit dat..? – zie bladw. ; Leidt de toename van de kennis tot een beter weten..? – zie bladw. ; JESAJA – zie A..! , B , C , D , E , - zoekterm “ Jesaja “ ; Op de vlucht voor je eigen denken ; Nihilisme en Anarchisme als basis van het Atheïsme ; Islamitische geldingsdrang – zie afl. 27 ; Polariseren leidt naar een hoger plan(stuwt op) v/d DEMOCRATIE – zie afl. 24 en 25 ; Godsdienst en Geloof – Hoe zit dat..? ; Het geheel is meer dan de som der delen Sociale Bewogenheid – zie bladw. ; De Rechtsstaat – zie bladwijzers ; Is de Islam een cultuur..? èn het Jodendom en Christendom..? Hoe zit dat..?-afl.64/65 ; Religies bevestigen het Geestelijke Karakter v/d mens..! – zie bladw. ; Onvolwassen Mensheid-zie nr. 50..! ; De begrippen Godsdienst en Geloof – Hoe zit dat..? ; Depressies -Hoe zit dat..?-zie bladw. ; Islamitische geldingsdrang – zie afl. 27 ; Kunnen moslims zich invoegen in de Moderne cultuur..? – afl. nr.37 ; De grondslag van een godsdienst, - Godsdienst als misbruikt geloof ; De filosofie van de geschiedenis ; Celibaat(2) - zie bladwijzers ;

Pagina's zijn door mij uit het tijdschrift van De Vrije Gedachte No. 229 oktober 1992 overgenomen.

Aangezien de filosofie er niet is voor enkele bevoorrechten maar juist voor alle mensen, is het citeren uit mijn werk zonder meer toegestaan. Wel echter zou ik het op prijs stellen dat het citeren vergezeld gaat van een duidelijke bronvermelding! (Jan Vis)

Bovenstaande tekst heb ik voor de Vrijdenkers televisie geschreven en uitgesproken op Donderdagavond 1 oktober j.l

website analysis

website analysis
online hit counter

DE MODERNE MENS ALS WERELDBOUWER (oktober 1992)

DE MODERNE MENS ALS WERELDBOUWER

Bovenstaande tekst heb ik voor de Vrijdenkers televisie geschreven en uitgesproken op Donderdagavond 1 oktober j.l